မြန်မာကာလပေါ်ဝတ္ထုအဖုံးများ (၁၉၆၀ပြည့်နှင့် ၇၀ ပြည့်နှစ်များ)
By San Lin Tun
မြန်မာခေတ်ပေါ်ဝတ္ထုတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀ရာစုအစောပိုင်းဆီကပင် ထွက်ပေါ်နေပါပြီ။ ကာလပေါ်ဝတ္ထုသည် စစ်ကြိုခေတ်နှင့် စစ်ပြီးခေတ်တို့တွင်လည်း ထွက်ပေါ်သည်။ လူအများစုက ၁၉၀၄ခုနှစ်က စာရေးဆရာ ဂျိမ်းစ်လှကျော်၏ မောင်ရင်မောင် မမယ်မ ဝတ္ထုကို မြန်မာ့ပထမဆုံး ဝတ္ထုအဖြစ် သိထားကြသည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီး မြန်မာဝတ္ထုကောင်းများစွာ ထွက်ပေါ်လာရာ အကြောင်းအရာများအားဖြင့် လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုအကြောင်း၊ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး အကြောင်း၊ အချစ်နှင့် လူတန်းစား ပဋိပက္ခအကြောင်းစသည်ဖြင့် အကြောင်းအရာ စုံလင်သည်။ စာရေးဆရာ မင်းအောင်ရေးသားပြီး မြန်မာစာပေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် စာပေဗိမာန်ဆု ချီးမြင့်ခံရသော မိုးအောက်မြေပြင် ဝတ္ထုသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များနှင့် ၇၀ပြည့်နှစ်များတွင် မြန်မာစာရေးဆရာတို့သည် အချစ်၊ လျှို့ဝှက်သည်းဖိုနှင့် စုံထောက်ဝတ္ထုများကို ရေးသားကြပြီး ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များဆီက ဝတ္ထုများသည် ဇာတ်လမ်းအကြောင်း အရာထက် ဇာတ်ကောင်အပေါ်ပိုပြီး အလေးအနက်ထားကာ ခေတ်ပြိုင်အခြေအနေများကို ထင်ဟပ်သည်။ ထုတ်ဝေသူများကလည်း အတော်ဆုံး သရုပ်ဖော်ဆရာများကို နှစ်သက်စွဲမက်စရာ ဝတ္ထုစာအုပ်အဖုံးများ အပ်နှံရေးဆွဲခိုင်းကြသည်။ သို့နှင့် ၁၉၆၀၊ ၇၀ပြည့်နှစ်များဆီက မြန်မာဝတ္ထုတို့သည် စာဖတ်သူများအား စွဲဆောင်နိုင်ရန် အရောင်စုံ၊ စိတ်ဝင်စားစရာ သရုပ်ဖော်ပုံများပါရှိကြသည်။ သရုပ်ဖော်ပုံများသည် အချစ် သို့မဟုတ် စုံထောက်ဝတ္ထုဖြစ်ဖြစ် ဝတ္ထုအကြောင်းအရာနှင့် ညီညွတ်ကြသည်။ စာရေးသူ သို့မဟုတ် ထုတ်ဝေသူမှ ပေးပို့သော စာမူကို ဖတ်ရှုပြီး သရုပ်ဖော်ဆရာသည် သရုပ်ဖော်ခြင်း စိတ်ကူးစိတ်သန်းကို ရရှိလုပ်ဆောင်ကြပုံရှိသည်။ ထိုစဉ်က အောင်မြင်ထင်ရှားသော သရုပ်ဖော်ပန်းချီဆရာများမှာ ဉီးသောင်းဟန်၊ ဉီးဘကလေး၊ မောင်မောင်တိုးနှင့် မောင်ငွေထွန်းတို့ဖြစ်ကြသည်။ ယင်းသရုပ်ဖော်ပန်းချီဆရာများအနက် ဉီးသောင်းဟန်၏သရုပ်ဖော်ပုံများကို လူအများအသိအမှတ်ပြုကြကာ လူကြိုက်များသည်။ ၁၉၄၇ခုနှစ်က စတင်ထုတ်ဝေပြီး နာမည်ကျော် ပန်းချီဆရာများ၏လက်ရာများကို ဖော်ပြတတ်သော ရှုမဝမဂ္ဂဇင်းတွင် ဉီးသောင်းဟန်သည် သရုပ်ဖော်ရေးဆွဲခြင်းကို စတင်လုပ်ကိုင်လာသည်။ ဉီးသောင်းဟန်သည် စာအုပ်အဖုံးရေးဆွဲရာတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားလာသောပန်းချီဆရာဖြစ်သည်။ သူ့ ရေးဟန်မှာ မြန်မာအမျိုးသမီးများကို ခေတ်ပေါ်အနောက်တိုင်းဟန်ပါအောင် ရေးဆွဲသည့်ရေးဟန်ဖြစ်သည်။ အချို့က ဤရေးဟန်ကို နံရံတွင် ပင်အပ်နှင့် တွယ်ပြီး အလွမ်းပြေကြည့်စရာပုံများနှင့် ဆင်တူသည်ဟု ပြောဆိုကြသည်။ သူရေးဆွဲသော အချို့သောအမျိုးသမီးပုံတို့သည် နာမည်ကျော် ဟောလိဝုဒ်မင်းသမီး အဲလိဇဘတ်တေလာ သို့မဟုတ် အော်ဒလီဟတ်ဘမ်းနှင့် တူကြသည်။ ဉီးသောင်းဟန်သည် စာအုပ်အဖုံးသရုပ်ဖော်ပုံများစွာရေးဆွဲကာ ပန်းချီရေးဆွဲနည်းစာအုပ်တစ်အုပ်ကိုလည်း အောင်မြင်စွာထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဂရပ်ဖစ်ဒီဇိုင်းနှင့် ဂရပ်ဖစ်ဒီဇိုင်နာတို့ မပေါ်ခင်အချိန်က မဂ္ဂဇင်းသရုပ်ဖော်ပန်းချီဆရာများက စာအုပ်အဖုံးများနှင့် မဂ္ဂဇင်းတို့အတွက် ရေးဆွဲပေးရသည်။ သရုပ်ဖော် ပန်းချီဆရာသည် အနုပညာလက်ရာမြောက်စွာ စာအုပ်များ၊ မဂ္ဂဇင်းများအတွက် သရုပ်ဖော်ပုံများရေးဆွဲပေး ကြသည်။ ဦးသောင်းဟန်သည် မြန်မာအမျိုးသမီးတို့၏ ထူးခြားသောအလှတို့ကို တင်ပြရေးဆွဲသဖြင့် သူ့ သရုပ်ဖော်ပုံများသည် ရှုချင့်စဖွယ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာဝတ္ထုအဟောင်းတစ်အုပ်ကို ကြည့်မည်ဆိုပါက သူ့လက်ရာကို စာအုပ်အဖုံးတွင် တွေ့မြင်နိုင်ပါမည်။ ဉီးသောင်းဟန်အား မြန်မာ့ဝတ္ထုပန်းချီသရုပ်ဖော်ဆရာများထဲတွင် အထူးချွန် အထက်မြက်ဆုံး ပန်းချီဆရာတစ်ဉီးအဖြစ် မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်ကာ “သောင်းဟန်ရေးဟန်”အဖြစ် လူသိများသော သူ့ပန်းချီရေးဆွဲဟန်မှာ မြန်မာ့ ဝတ္ထုသရုပ်ဖော်ပန်းချီသမိုင်းတွင် မှတ်တမ်းနေရာ တင်ထိုက်ပါသည်။ ●
ဆန်းလင်းထွန်းသည် အက်ဆေး၊ ကဗျာ၊ ပုံပြင်တိုများနှင့် ဝတ္ထုများကိုမြန်မာဘာသာနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်ရေးသားသော အလွတ်တန်းစာရေးဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ပါသည်။ သူ၏အရေးအသားများတွင် ဂျော့ဂျ်အိုဝယ်လ်ဝတ္ထုအားလက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင်ဖတ်ခြင်းနှင့် အခြားအက်ဆေးများ၊ Big Bunny ရောက်ရှိလာခြင်း၏ထူးခြားမှုနှင့် အခြားပုံပြင်တိုများ၊ နှင့်သူ၏နောက်ဆုံးရေးသားထာသော အင်္ဂလိပ်စာရေးဆရာတစ်ယောက် တို့ပါဝင်သည်။ သူသည် ရန်ကုန်တွင်ဇနီး၊ သားနှစ်ယောက်နှင့်အတူနေထိုင်သည်။